Đột ngột ngất xỉu, khám phát hiện khối u hiếm gặp trong tim
Bà Loan bị ngất đột ngột và bất tỉnh hơn 2 giờ, khám tại bệnh viện Tâm Anh, bác sĩ siêu âm tim phát hiện khối u nhầy lên đến 70mm di động trong tim.
Trước đó 7 ngày, bà Trần Thị Loan (57 tuổi, ngụ Đồng Tháp) bị ngất đột ngột và bất tỉnh hơn 2 giờ tại nhà riêng. Nghi ngờ mắc bệnh tim, bà được gia đình đưa đến thăm khám tại Trung tâm Tim mạch, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM.
BS.CKI Vũ Năng Phúc, Trưởng khoa Tim bẩm sinh, cho biết sau khi siêu âm tim, bác sĩ phát hiện tim bệnh nhân có khối u nhầy kích thước đến 70mm (bằng 1/10 quả tim) nằm ở buồng nhĩ trái; phần cuống bám vào vách liên nhĩ và phần thân giữa rất to, di động. Do đó, khi bệnh nhân bất ngờ thực hiện hoạt động gắng sức hoặc thay đổi tư thế đột ngột… sẽ làm khối u di chuyển từ tâm nhĩ trái (buồng trên bên trái của tim) sang tâm thất trái (buồng dưới bên trái của tim) che lấp gần hết vòng van hai lá (là cửa sổ giữa nhĩ trái và thất trái). Điều này làm giảm lưu lượng máu từ nhĩ trái xuống thất trái và giảm lượng máu cung cấp cho cơ thể dẫn đến thiếu oxy trầm trọng khiến bệnh nhân ngất xỉu.
Ngay khi phát hiện khối u, bệnh nhân được nhập viện tiến hành phẫu thuật. Nếu chần chừ, bệnh nhân có nguy cơ tái diễn tình trạng ngất, thậm chí đột tử nếu u nhầy bong tróc khỏi vách nhĩ gây thuyên tắc đột ngột các mạch máu lớn. Sau hội chẩn nhanh, các bác sĩ quyết định lựa chọn phương án mổ tim hở để lấy trọn vẹn u nhầy ra khỏi tim và đảm bảo an toàn tính mạng của bệnh nhân.
TS.BS Nguyễn Anh Dũng, Trưởng khoa Phẫu thuật Tim mạch – Lồng ngực, Trung tâm Tim mạch, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM cho biết, u nhầy của bà Loan có cuống nhỏ, phần bám vào vách liên nhĩ chỉ khoảng 1 cm nên rất dễ bung ra. Đồng thời, phần giữa khối u khá mềm, có thể vỡ bất cứ khi nào. Do đó, các bác sĩ thực hiện rất cẩn trọng.
“Ngay cả chuyển bệnh nhân từ băng ca qua bàn mổ, chúng tôi cũng thực hiện nhẹ nhàng, chậm rãi để tránh gây ra tai biến”, bác sĩ Dũng nói.
Bác sĩ Dũng giải thích thêm, đối với u nhầy có cuống nhỏ, phẫu thuật viên dễ dàng lấy toàn bộ mô nhưng u rất dễ bị bung khỏi vách nhĩ gây thuyên tắc đột ngột các mạch máu lớn. Ngược lại, u có cuống to khó bung nhưng bác sĩ cần thao tác cẩn trọng để không cắt vào đường dẫn truyền của tim, gây biến chứng rối loạn nhịp. Trường hợp bác sĩ không lấy trọn khối u, phần mô còn lại có thể tái phát u nhầy mới.
U nhầy là khối u tim nguyên phát hiếm gặp, với tỷ lệ được báo cáo là 0,03% trong dân số, tỷ lệ mắc bệnh khoảng 0,5 – 1 trường hợp trên một triệu người mỗi năm. Trong đó có 15% trường hợp đột tử do khối u gây tắc mạch lớn hoặc tắc nghẽn dòng máu chảy trong tim. Đa số u nhầy không triệu chứng, do đó không thể biết trước cho đến khi xuất hiện biến chứng hoặc được phát hiện tình cờ qua siêu âm tim. U nhầy tim có thể phát triển và chặn lưu lượng máu từ tâm nhĩ trái đến tâm thất trái qua van hai lá. Sự tắc nghẽn van này có thể dẫn đến giảm lưu lượng máu đến não, có thể gây ra các cơn ngất (ngất xỉu).
Ngoài ra, sự tắc nghẽn dòng chảy qua van hai lá cũng có thể dẫn đến sự tích tụ máu trong phổi, có thể gây khó thở và phù phổi. Nếu tắc nghẽn van xảy ra ở phía bên phải của tim (tắc nghẽn van ba lá), bệnh nhân có thể gặp các triệu chứng của suy tim phải. Do máu từ tâm nhĩ phải không thể xuống tâm thất phải, khiến máu bị dồn ứ lại. Điều này có thể gây phình giãn tĩnh mạch ở cổ; gan và lá lách to và sưng phù chân.
Theo bác sĩ Phúc, hiện chưa xác định nguyên nhân gây u nhầy. Tuy nhiên, phối hợp giữa các yếu tố di truyền và môi trường có thể góp phần vào sự phát triển của u nhầy. Theo y văn thế giới, 1 trong 10 trường hợp u nhầy tâm nhĩ dường như được di truyền. Do đó, nếu trong gia đình có thành viên được phát hiện u nhầy, người thân nên đi khám, siêu âm tim tầm soát. Bên cạnh phương pháp siêu âm, chụp CT tim cũng có thể xác định chính xác các thành phần của khối u, góp phần chẩn đoán bệnh, đồng thời loại trừ nguyên nhân khối u thứ phát do di căn từ nơi khác.
Comments are closed.